Met Ritalin op studeren: effectief?

Ritalin en studeren. Uit onderzoek blijkt dat één op de tien studenten weleens enige vorm van breindoping heeft gebruikt om beter te kunnen studeren en dit is een aantal dat blijft stijgen. Met name Ritalin staat hoog in het lijstje met favorieten. Studeren in combinatie met Ritalin lijkt steeds normaler te worden. Wat is Ritalin nu precies en is het daadwerkelijk een effectief hulpmiddel bij het studenten?

Wat is Ritalin?

Ritalin wordt in de medische wereld voorgeschreven bij mensen met ADHD of narcolepsie (slaapstoornis). Ritalin is de merknaam van het middel en de werkzame stof in dit middel heet methylfenidaat. Werking wordt vergeleken met amfetamine, maar is veel minder sterk. Dit betekent ook dat de effecten van kortere duur zijn.

Hoe werkt Ritalin?

Na inname zorgt Ritalin ervoor dat er meer dopamine en noradrenaline vrijkomt. Dopamine werkt als een boodschapper in de hersenen en maakt het mogelijk dat zenuwcellen met elkaar communiceren. Wanneer het dopaminelevel toeneemt, zullen functies van het zenuwstelsel, zoals beweging, genot, aandacht, stemming en motivatie, dus in (beperkte mate) worden geoptimaliseerd. Noradrenaline is een hormoon en neurotransmitter dat op zijn beurt ook een stimulerende werking heeft op het zenuwstelsel. Het heeft vele functies maar in dit verhaal is het  vooral relevant om te noemen dat het zorgt voor een verbetering van het geheugen en alertheid. Het verhoogd daarnaast de hartslag en ademhaling. Ritalingebruik kan gewenning en psychische afhankelijkheid (verslaving) in de hand werken.

Wat is de werking van Ritalin bij mensen met ADHD?

Doordat Ritalin een stimulerende werking heeft op het zenuwstelsel, verhoogt het bij mensen met ADHD het concentratievermogen. Ze worden rustiger en raken minder snel afgeleid. Wanneer iemand met vastgestelde ADHD een traject ingaat om het succeseffect van Ritalin te  proberen, staat deze persoon altijd onder controle van een deskundige en arts. Het vinden van de juiste dosering kan per persoon enige tijd in beslag nemen. Men is tevreden wanneer er een goede balans is waarin de baten duidelijk in de meerderheid zijn ten opzichte van de  eventuele nadelige effecten als: hoofdpijn, buikpijn, slapeloosheid en gebrek aan eetlust. Ook wordt de fysieke gezondheid van de patiënt in deze fase nauwkeurig gemonitord.

Wat is de werking van Ritalin bij mensen zonder ADHD?

Ondanks dat het (nog) niet wetenschappelijk is bewezen dat Ritalin hetzelfde effect heeft bij mensen zonder ADHD, wordt het al jaren door veel studenten ingezet om hun concentratievermogen verhogen en daarmee hun leerprestaties te verbeteren. Uit onderzoek blijkt wel dat het  middel voor de helft van de testgroep stimulerend en concentratieverhogend werkte. Het verhoogde de hartslag iets en verminderde de eetlust. Vermoeidheid werd minder snel gevoeld en hierdoor kregen de studenten een energiek gevoel. Ze voelden zich ready om nog even door te gaan met studeren. Dat klinkt als een voordelig effect, maar het kan ook worden toegeschreven aan een placebo-effect. Voor de andere helft van de testgroep werkte de Ritalin eerder averechts. Het zorgde voor een duf gevoel en verminderde concentratie. Ritalin en studeren komt dus voor.

Bij gebruik van een hoge dosering

Bij gebruik van een hoge dosering kan het effect van Ritalin wat lijken op dat van amfetamine (speed). Dit kan leiden tot knarsetanden en het trekken van gekke bekken in de bieb. Je kunt in twijfel trekken hoe effectief dit is bij het studeren en of dit is waar je naar op zoek bent.

Ervaring

UvA-student M. is een student die Ritalin via een huisgenoot krijg: “Tijdens mijn bachelor gebruikte ik  het soms om te leren voor een tentamen. Dan was ik lekker gefocust. Toen ik mijn scriptie ging schrijven, gebruikte ik het vaker. Het is vooral chill als je brak bent. Je neemt een Ritalin en dan kun je weer. Waar mijn scriptie over ging? ADHD en Ritalingebruik.”

Feiten over Ritalingebruik

– In 2015 gebruikten ruim 57.000 Nederlanders methylfenidaat met merknaam Ritalin, op doktersvoorschrift.
– Een derde van de hierboven genoemde groep gebruikers was boven de 25 jaar.
– Ritalin wordt vooral voorgeschreven aan kinderen en adolescenten na het vaststellen van ADHD.
– Uit onderzoek in 2022 door het Trimbos-instituut, het RIVM en de GGD bleek dat in dat jaar 4% van de Nederlandse studenten weleens ADHD-medicatie slikte zonder doktersrecept.
– Uit hetzelfde blijkt dat tussen de 5,5 en 22,5 % van de jongvolwassen in Nederland ooit ADHD-medicatie heeft geslikt zonder doktersrecept.

Conclusie?

Ritalin en studeren schijnt dus een combinatie te zijn. Dat Ritalin een wondermiddel is bij het studeren of tijdens het schrijven aan een scriptie zullen wij zeker niet beweren. Feit is dat vele studenten wel zeker het gevoel hebben baat te hebben bij dit middel. Zij benoemen dat hun focus enorm toeneemt. Of het hier nu gaat om een placebo-effect of een daadwerkelijk effect van het middel op het brein.. Eigenlijk doet het er niet toe. Wanneer het voor iemand werkt is dat oké.